تنیدن عشق در دار قالی

میترا مرامی، یکی از دانش‌آموختگان رشته صنایع دستی، گرایش بافت فرش دست‌باف در دبیرستان راه‌نور است. او با اینکه تنها 20سال دارد، چندین بار در رقابت‌های کشوری «بافت فرش» و «بافت زیلو» رتبه برتر را به دست آورده و از بافنده های متبحر بولوار شاهنامه و محله چهاربرج به حساب می‌آید. او سال 97 در جشنواره کشوری هنرهای تجسمی که در استان چهارمحال و بختیاری برگزار شد، شرکت کرده و رتبه اول مسابقات را در رشته «بافت فرش» از آن خود کرده‌است. 

دلباخته نقوش فرش ایرانی هستم

او علت انتخاب این رشته را نقش‌های زیبا و مسحورکننده فرش‌های دست‌باف می‌داند. میترا مرامی با تأیید این مطلب می‌گوید: تا قبل از ورود به هنرستان هیچ‌گاه شاهد بافت فرش دست‌باف نبودم، البته به رشته‌های صنایع دستی مانند قلم‌زنی و نگارگری علاقه زیادی داشتم و هر از چندگاهی اگر مجله یا کتابی در این زمینه به دستم می‌رسید آن را با اشتیاق مطالعه می‌کردم. 

از قضا در همان روز‌ها مجله‌ای به دستم رسید که بخشی از آن به هنر فرش‌بافی و تاریخ بافت فرش در ایران پرداخته بود. اطلاعات جالب و دست اولی درباره اولین فرش ایرانی (پازیریک) و فرش‌های تاریخی و مشهور دوران صفوی و قاجار در آن نوشته بود که حسابی نظر من را به خودش جلب کرد. 

همچنین در آن کتاب عکس‌ها و اطلاعات کاملی درباره معروف‌ترین نقوش فرش‌های ایرانی از جمله «شاه‌عباسی»، «اسلیمی»، «افشان»، «بته‌جقه»، «ترکمن»، «محرابی» و...   ثبت شده بود که با گذشت چند قرن از بافت دارای رنگ‌ها و طرح‌های خیره‌کننده و فوق‌العاده‌ای بودند. 

از همان زمان بود که به هنر فرش‌بافی علاقه‌مند شدم و بعد از پایان تحصیلات در رشته صنایع دستی، گرایش فرش دست‌باف ثبت‌نام و در همین رشته موفق به گرفتن دیپلم (فرش) شدم. به مدت ۴ سال با کمک معلمان و استادان باتجربه هنرستان راه‌نور بافت انواع زیرانداز‌ها از قبیل زیلو، قالیچه و فرش را آموختم و در پایان هر سال نیز برای گرفتن نمره عملی که شامل نصف نمره قبولی بود، دست‌بافته‌ای را بافته و به استادان ارائه می‌دادم.

وسواس، دقت و علاقه خاصی در بافت فرش و قالیچه داشتم، به همین دلیل دست‌بافته‌های من در ردیف بهترین‌های هنرستان قرار می‌گرفت و هنوز هم در بخش نمایشگاهی آثار دانش‌آموزان هنرستان وجود دارد.

کسب رتبه برتر بافت فرش در استان

هنرجو‌ی رشته فرش دست‌باف در هنرستان فنی و حرفه‌ای راه نور که در طول دوران تحصیل جزو شاگردان ممتاز رشته فرش در هنرستان بود، در سال یازدهم موفق به کسب رتبه برتر فرش استان می‌شود.
او می‌گوید: در سال یازدهم بعد از آموزش بافت فرش، گلیم، جاجیم و قالیچه، بافت فرشی را آغاز کردم که مورد توجه بسیاری از استادان و معلمان قرار گرفت. مدیر هنرستان به من پیشنهاد داد فرش دیگری بافته و در مسابقات استانی که قرار بود به‌زودی در مشهد برگزار شود، شرکت کنم. 

این موضوع هم‌زمان شده بود با تعطیلات عید نوروز، چون وقت زیادی نداشتیم و قرار بود بافته ما در مسابقات استانی شرکت داده شود، در تعطیلات نوروز به صورت شبانه‌روزی بافت فرش را انجام دادم و درنهایت با کسب رتبه برتر استان، خستگی ۲۰ روز کار مداوم از تن  و جان ما خارج شد.
میترا مرامی بیان کرد: کسب رتبه برتر استان باعث شد که با جدیت بیشتری هنر فرش‌بافی را ادامه داده و به مطالعه کتاب‌ها و مطالب مختلف درباره انواع فرش‌های ایرانی، نوع بافت، نقوش و استفاده از رنگ‌های مختلف در فرش‌ها بپردازم. 

هرچه اطلاعاتم درباره خصوصیات فرش اصیل و دست‌باف ایرانی بیشتر می‌شد، علاقه‌ام به هنر فرش نیز افزون‌تر شده و از اینکه جزو معدود کسانی هستم که حرفه‌ای با هنر فرش‌بافی آشناست، احساس غرور می‌کردم، چراکه میراث‌دار بخشی از هویت و اصالت ایرانی به اسم فرش اصیل ایرانی هستم. از همان زمان هر وقت می‌خواستم به یکی از دوستان یا اقوام درجه اول هدیه‌ای بدهم، دست بافته کوچکی از خودم را هدیه می‌کردم.

کسب رتبه اول کشوری در رشته بافت فرش

حائز رتبه برتر رقابت‌های بافت فرش در استان خراسان رضوی بعد از مدتی در مسابقات کشوری شرکت کرده و موفق به کسب رتبه اول رقابت‌های کشوری بافت فرش می‌شود.
میترا مرامی در این باره می‌گوید: بعد از موفقیت و کسب رتبه برتر فرش استان در سال یازدهم، در سال بعد در جشنواره هنر‌های تجسمی سال تحصیلی ۹۷-۹۶ که در شهرکرد استان چهارمحال بختیاری برگزار می‌شد، حضور یافتم.
وی در ادامه می‌گوید: هنر فرش‌بافی مختص ایرانیان است، فرش کاشان، فرش تبریز، فرش قم، فرش کرمان، فرش مشهد و... جملگی از برند‌های معروف بافت فرش در ایران هستند. این نشان می‌دهد در سرتاسر ایران استعداد‌های برجسته‌ای است که به‌خوبی بافت فرش را فراگرفته و آثاری خلق می‌کنند که سرشار از زیبایی و هنر است. 

مجموع این آثار در مسابقات کشوری بافت فرش دست‌باف شرکت می‌کنند و کسب رتبه برتر از میان این آثار فاخر بواقع کار سختی است، اما این افتخاری است که نصیب من شد و در جشنواره هنر‌های تجسمی که در شهرستان شهرکرد استان چهارمحال بختیاری برگزار شد، در رشته بافت فرش، رتبه اول را کسب کردم.

با وجودی که مشهد یکی از قطب‌های فرش دست‌باف در کشور است و دانش‌آموزان و علاقه‌مندان زیادی به هنر فرش‌بافی در این شهر وجود دارد، دانشگاه دولتی مشهد از ارائه رشته بافت فرش خودداری می‌کند

نبود دانشگاه دولتی

رتبه برتر مسابقات کشوری بافت فرش در جشنواره هنر‌های تجسمی شهرکرد در حال حاضر با وجود علاقه زیادی که به رشته بافت فرش دارد، به دلیل ارائه‌نشدن این رشته در دانشگاه دولتی مشهد مجبور به تحصیل در رشته قلم‌زنی شده است.
وی با تأیید این مطلب می‌گوید: تحصیل در رشته بافت فرش با توجه به برگزاری کلاس‌های عملی و استفاده مداوم از نخ، پشم، پنبه، ابریشم و دیگر وسایل و لوازم مورد نیاز، هزینه زیادی دارد و به همین دلیل امکان ادامه تحصیل در این رشته برای هر شخصی امکان‌پذیر نیست، 

از این‌رو فقط باید در مراکز آموزشی دولتی تحصیل کنید تا هزینه‌ها قدری کاهش یابد، اما متأسفانه با وجودی که شهر مشهد یکی از قطب‌های فرش دست‌باف در کشور است و دانش‌آموزان و علاقه‌مندان زیادی به هنر فرش‌بافی در این شهر وجود دارد، دانشگاه دولتی مشهد از ارائه رشته بافت فرش خودداری می‌کند و همه کسانی که بخواهند در مقاطع فوق دیپلم و بالاتر در این رشته ادامه تحصیل دهند، باید در آموزشگاه‌های آزاد و غیردولتی ثبت‌نام کنند یا به شهرستان‌های مجاور عزیمت کنند که هر دو این‌ها مستلزم صرف هزینه‌های گزافی است.

به همین دلیل من بعد از فارغ‌التحصیلی تغییر رشته دادم و با وجودی که علاقه زیادی به رشته بافت فرش داشتم، مجبور به ترک این رشته شدم و در حال حاضر در دانشگاه الزهرا (س) مشهد و در رشته قلم‌زنی مشغول به تحصیل هستم. 

با توجه به تعداد زیاد علاقه‌مندان به بافت فرش دست‌باف به‌ویژه در بین دختران هنرستانی، از مسئولان آموزش و پرورش و آموزش عالی درخواست می‌کنم امکان تأسیس دانشگاه دولتی فرش را فراهم کنند تا علاقه‌مندان علاوه بر آموزش یک هنر اصیل، برای کارآفرینی، کسب درآمد و کمک به اقتصاد خانواده‌ها اقدام کنند.
وی در ادامه به اصالت فرش‌های ایرانی تأکید کرده و می‌گوید: باوجود ورود فرش‌های دست‌باف هندی، چینی و ترکی به بازار جهانی، فرش‌های ایرانی هنوز هم بدون رقیب هستند و متقاضیان زیادی در سرتاسر دنیا دارند. 

اگر شرایط تحصیل و ساخت کارگاه‌های فرش دستی و سنتی فراهم شود، منبع درآمد پایدار و مناسبی به‌وجود آمده و بیکاری شایع و مزمن در مناطق حاشیه شهر نیز برطرف خواهد شد.